«Τέχνη σε χρυσό. Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους»

* Το Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1 & Βασ. Σοφίας ) παρουσιάζει την έκθεση «Τέχνη σε χρυσό. Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους», μεαντικείμενα των συλλογών του Μουσείου αλλά και έργα από 30 μουσεία και Εφορείες Αρχαιοτήτων της Ελλάδας και από 5 μουσεία του εξωτερικού.

Ο στόχος είναι διττός: η παρουσίαση του ελληνιστικού κοσμήματος ως πολύσημου αντικειμένου και η διερεύνηση των τεχνικών κατασκευής του, ένα ζήτημα που σπάνια προβάλλεται σε εκθεσιακό πλαίσιο. Η έκθεση, λοιπόν, επικεντρώνεται στην κοσμηματοτεχνία της ελληνιστικής περιόδου, που συμβατικά ξεκινά το 323 π.Χ., τη χρονιά του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και διαρκεί έως το 30 π.Χ., όταν η Ρώμη προσάρτησε την Αίγυπτο. Στα κοσμήματα των ελληνιστικών χρόνων αποτυπώνεται η πρωτόγνωρη ποσότητα χρυσού που ο Μέγας Αλέξανδρος οικειοποιήθηκε από τα θησαυροφυλάκια των Περσών βασιλέων. Τα χρυσά κοσμήματα, που κυρίως αφορούν στο γυναικείο φύλο, προσεγγίζονται ως μέσο προβολής κοινωνικής θέσης και πλούτου, ως συνοδευτικά στα κρίσιμα στάδια του βιοτικού κύκλου (ενηλικίωση, γάμος ή θάνατος), ως αντικείμενα με ιδιότητες φυλακτού, ως αναθήματα σε θεότητες, ως επένδυση οικονομικού κεφαλαίου και ως μέσο στολισμού.

Εκτός από τα κοσμήματα, πήλινα ειδώλια και αγγεία εικονογραφούν τον τρόπο εφαρμογής τους στο ανθρώπινο σώμα. Η έκθεση είναι διαρθρωμένη σε θεματικές ενότητες, μία από τις οποίες είναι αφιερωμένη στην τεχνολογία της ελληνιστικής χρυσοχοΐας με την παρουσίαση εργαλείων ενός κοσμηματοποιού του 2ου αι. π.Χ. Περιλαμβάνονται 5 βίντεο-animation, τα οποία με εύληπτο τρόπο παρουσιάζουν τη διαδικασία διαμόρφωσης πέντε επιλεγμένων κοσμημάτων του Μουσείου. Επιπλέον, σε προθήκη χωρίς προστατευτικό τζάμι, οι επισκέπτες, τόσο οι βλέποντες όσο και τα άτομα με απώλεια όρασης, έχουν τη δυνατότητα να αγγίξουν διαφόρων τύπων σύρματα και μήτρες για την αναπαραγωγή διακοσμητικών θεμάτων. 

Διάρκεια έως τις 27 Απριλίου.

Μίκης Θεοδωράκης

* Ο Δήμος Αθηναίων τιμά τα 50 χρόνια από την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, με τη Συμφωνική Ορχήστρα και τη Χορωδία Δήμου Αθηναίων να συμπράττουν με τη Λαϊκή Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης» για μία συναυλία-αφιέρωμα στον κορυφαίο Έλληνα συνθέτη, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 18 Νοεμβρίου στο “Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (Ακαδημίας 59, Αθήνα). Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τέσσερις από τις εμβληματικές «Αρκαδίες» του συνθέτη. Πρόκειται για κομμάτια από μια συλλογή 10 κύκλων τραγουδιών, τα οποία ο Θεοδωράκης δημιούργησε κατά την περίοδο της δικτατορίας, υπό συνθήκες απομόνωσης και καταστολής, σε μια εποχή όπου οι μελωδίες και οι στίχοι του είχαν απαγορευτεί, και ο ίδιος βρέθηκε σε εξορία. Ερμηνεύουν οι Ιωάννα Φόρτη, Τάσος Αποστόλου, Μπάμπης Βελισσάριος και Παναγιώτης Πετράκης. Έναρξη: 20.30.

Με αξιοπρέπεια

* Ο κύριος Δημήτρης, ένας 80χρονος ηλικιωμένος με εγκεφαλικό, έχει αφήσει το χωριό για να μείνει στην πόλη μαζί με το γιο και τη νύφη του. Με αφορμή την ημέρα των γενεθλίων του, ο γιος του καλεί τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας για να τους ανακοινώσει πως αδυνατεί πια να τον φροντίζει. Μια άλλη λύση πρέπει να βρεθεί όπου όλοι θα πάρουν την ευθύνη που τους αναλογεί, τους λέει, και το εορταστικό κλίμα δεν θα αργήσει να ποτιστεί με ένταση.

“Μεγαλώνεις και φτάνεις σε μια ηλικία όπου ανήμπορος, πλέον, να αυτοεξυπηρετηθείς, ζεις και πορεύεσαι σαν σκιά του εαυτού σου. Οι συγγενείς σου έρχονται τότε να σε υποστηρίξουν και να σταθούν δίπλα σου. Τι γίνεται, όμως, όταν τα ίδια τα παιδιά σου, βρίσκοντάς σε ευάλωτο, προσπαθούν να σε εκμεταλλευτούν και να επωφεληθούν εις βάρος σου; Κατά πόσον είσαι διατεθειμένος να υποστείς όλον αυτόν τον εξευτελισμό και την υποκρισία από τους γύρω σου; Σου αξίζει άραγε μία τέτοια ζωή;” Αυτό ήταν το σκεπτικό του Δημήτρη Κατσιμίρη πίσω από την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του “Με αξιοπρέπεια”, που έχει την ατυχία να κάνει την πρεμιέρα της στις ελληνικές αίθουσες την ίδια εποχή με αρκετά βαριά πυροβολικά της διεθνούς κινηματογραφίας. Κι όμως, ο ρεαλισμός και η ανθρωπιά της αξίζουν πραγματικά την προσοχή σας.  

Το “Με αξιοπρέπεια” συγκίνησε το κοινό του 63ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που το τίμησε με το Βραβείο Κοινού, ενώ έχει συμμετάσχει και διακριθεί σε δεκάδες διεθνή φεστιβάλ (Νέα Υόρκη, Ιράν, Βερολίνο, Ινδία, Καναδά, Αυστραλία κ.α.). Παίζουν οι Ηλέκτρα Γεννατά, Γιώργος Γερωνυμάκης, Γιάννης Κότσιφας, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Θανάσης Χαλκιάς, Χάρης Τσιτσάκης, Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη. Δείτε το στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Μεγ. Αλεξάνδρου 136, Αθήνα).

Δημήτρης Σκύλλας - Photo credit: Cem Gülsüm

*Τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου θα παρουσιαστεί σε πρώτη πανελλήνια εκτέλεση το έργο του συνθέτη Δημήτρη Σκύλλα “The Last Anthem”, σε συνεργασία με την Χορωδία της ΕΡΤ και σε σκηνοθετική επιμέλεια του Θάνου Παπακωνσταντίνου. Η συναυλία θα λάβει χώρα στο Ωδείο Αθηνών (Ρηγίλλης & Βασιλέως Γεωργίου Β΄ 17-19, Αθήνα), στο Αμφιθέατρο “Ιωάννης Δεσποτόπουλος”, στις 20.30.

Το έργο “The Last Anthem” είναι γραμμένο για μικτή χορωδία, τρομπόνι, μπαγιάν ακορντεόν και κρουστά και αποτελεί ανάθεση του Φεστιβάλ Μουσικής Κωνσταντινούπολης 2024 και του Ιδρύματος Τεχνών και πολιτισμού Κωνσταντινούπολης,με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων της Συνθήκης της Λωζάννης και με στόχο την ενίσχυση των?ελληνοτουρκικών πολιτιστικών σχέσεων. Πρόκειται για έναν σύγχρονο επικήδειο, έναν τελετουργικό επίλογο για τους ανθρώπους του τότε αλλά και του σήμερα.

«Είμαι η γυναίκα μου»

* Από τις 18 Νοεμβρίου, με τη διπλή ιδιότητα του ηθοποιού και σκηνοθέτη, ο Αντώνης Λουδάρος θα παρουσιάζει το βραβευμένο με Πούλιτζερ και Τόνι θεατρικό έργο του Νταγκ Ράιτ «Είμαι η γυναίκα μου», κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στο θέατρο “Μεταξουργείο” ((Ακαδήμου 14, Αθήνα). Πρόκειται για την αληθινή ιστορία της Σαρλότ Φον Μάλντορφ, της πιο διάσημης Γερμανίδας τρανς γυναίκας, η οποία επιβίωσε και από το ναζιστικό καθεστώς  και από το κομμουνιστικό καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας. Εκτός από την Σαρλότ, ο Αντώνης Λουδάρος ερμηνεύει και τους υπόλοιπους 30 ρόλους του έργου.