Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΦΚΘ Ορέστης Ανδρεαδάκης και οι παρουσιαστές της τελετής έναρξης Cool Crips
Γιατί η τελετή έναρξης της 65ης διοργάνωσης ήταν, ίσως, η σημαντικότερη που έχουμε παρακολουθήσει ποτέ.
Χρόνια τώρα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης μεταδίδει μηνύματα. Μιλά, με ολοένα και πιο δυνατή φωνή, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τη δημοκρατία, για την ισότητα, για το περιβάλλον. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι, πλέον, αυτός επιβάλλεται να είναι ο ρόλος ενός σύγχρονου πολιτιστικού φορέα. Ότι δεν νοείται ένα κινηματογραφικό ή άλλο φεστιβάλ να μην αποδεικνύει ότι, πέρα από το αμιγώς καλλιτεχνικό κομμάτι, στο οποίο οφείλει να εστιάζει επιτυχώς, είναι και απολύτως συντονισμένο με τα διεθνή ρεύματα και τις σημερινές κοινωνικές απαιτήσεις.
Συχνά, ας είμαστε ειλικρινείς, τα ωραία λόγια χρησιμεύουν για να κατευνάσουν τις ενοχές και να προλάβουν τις επικρίσεις. Συχνά, οι καλές προθέσεις παραμένουν προθέσεις. Όμως, το μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της χώρας αυτά που παλεύει να μεταγγίσει στο κοινό του, στο κοινό όλης της χώρας, τα εννοεί. Σε όλους εμάς, που το παρακολουθούμε επί δεκαετίες, είναι απολύτως εμφανές ότι γίνεται μια συνειδητή, έντονη, από καρδιάς προσπάθεια τα λόγια να μην είναι κενά νοήματος και να συνοδεύονται από πράξεις ουσιαστικές.
Χτες βρεθήκαμε σε μία από τις ωραιότερες τελετές έναρξης που έχουμε παρακολουθήσει. Την παρουσίαση της γιορτής είχε αναλάβει ένα υπέροχο δίδυμο, οι Cool Crips: ο Σπύρος Νταντανίδης και ο Γρηγόρης Χρυσικός, δύο νεαροί ανάπηροι, οι οποίοι ανέβηκαν στην κεντρική σκηνή του ανακαινισμένου “Ολύμπιον” με τα αμαξίδιά τους, με τη βοήθεια ενός καινούριου μηχανισμού που εντάσσεται στην μετατροπή ολόκληρου του διατηρητέου κτιρίου σε καθολικά προσβάσιμο σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα.
«Σκοπός μας είναι να κάνουμε το ζήτημα της αναπηρίας mainstream και να αυξήσουμε την ορατότητα των αναπήρων ατόμων, βάζοντας όμως μια νότα coolness, χιούμορ και αυτοσαρκασμού σε κάθε μας δραστηριότητα”, λένε οι ίδιοι.
Πράγματι, οι Cool Crips συντόνισαν την τελετή με γερές δόσεις χιούμορ και μπόλικο αυτοσαρκασμό. Επίσης, την έκαναν ορατή και σε τυφλούς θεατές, περιγράφοντας τα πάντα, από τον χώρο μέχρι τα ρούχα και τα χτενίσματα όσων ανέβαιναν μαζί τους στη σκηνή για να μιλήσουν, ενώ παράλληλα, μια διερμηνέας της νοηματικής γλώσσας απευθύνονταν στους κωφούς θεατές.
Και όλα αυτά τα έκαναν καλά. Μας έκαναν να γελάσουμε, να συνειδητοποιήσουμε, να αισθανθούμε. Καμία παραχώρηση δεν έγινε εδώ, από κανέναν. Καμία χάρη. Ήταν δύο εξαιρετικοί, ευφάνταστοι παρουσιαστές σε μια θαυμάσια γιορτή. Κάπως έτσι, ο όρος “συμπερίληψη” παύει να είναι μία ευγενής ιδέα και αποκτά σώμα, χρώμα και ψυχή.
Στη διάρκεια της τελετής, μίλησαν αρκετοί. Η πρόεδρος του διοικητικού του συμβουλίου του ΦΚΘ, Ελευθερία Θανούλη, ο αεικίνητος καλλιτεχνικός διευθυντής Ορέστης Ανδρεαδάκης, ο υφυπουργός πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας, η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Βίκυ Χατζηβασιλείου. ο υφυπουργός Εσωτερικών Μακεδονίας-Θράκης Κώστας Γκιουλέκας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης. Μίλησαν για τις προσωπικές τους αναμνήσεις από το σινεμά, για τις καινοτομίες που έχουν γεννηθεί στην πόλη που το φιλοξενεί, τη Θεσσαλονίκη, για τα οφέλη μια τέτοιας κινηματογραφικής γιορτής για τον τουρισμό.
Ίσως τα πιο συγκινητικά λόγια ήταν εκείνα της δευθύντριας του Φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό: “Οι δύο αιματηροί πόλεμοι που συνταράσσουν τη γειτονιά μας, θέτουν σε δοκιμασία τον ίδιο τον πολιτισμό μας”, μας είπε. “Η τέχνη δεν μπορεί να μετακινήσει βουνά. Όμως, σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, το Φεστιβάλ έχει τη δύναμη να ενώσει τους ανθρώπους. Και αυτό είναι από μόνο του ένα μικρό θαύμα».
Ακολούθησε η προβολή της ταινίας “Maria”, με πρωταγωνίστρια της Αντζελίνα Τζολί, στην οποία ο Πάμπλο Λαραΐν φώτισε τις τελευταίες μέρες της ζωής της Μαρίας Κάλλας, αλλά και διάφορες, γνωστές και άγνωστες πτυχές της τραυματικής νεανικής της ηλικίας και της δύσκολης σχέσης της με τον Αριστοτέλη Ωνάση. Ανεξάρτητα από το πόσο πέτυχε τον σκοπό του από καλλιτεχνική άποψη, ο Χιλιανός σκηνοθέτης μας θύμισε, για μία ακόμα φορά, τη μοναδικότητα της κορυφαίας σοπράνο που γέννησε ποτέ ο πλανήτης, και το πώς η διαδρομή, το χάρισμα και η προσωπικότητά της εξακολουθούν να μας αιφνιδιάζουν και να μας καθηλώνουν-και μάλλον δεν θα πάψουν ποτέ. Ένα ακόμα θαύμα.