Ο αυτοκράτορας της Πρωσίας Φρειδερίκος Β’, ο επονομασθείς Μέγας, συνήθιζε να λέει: «Με τον λαό μου έκανα μια συμφωνία. Εκείνος θα λέει ό,τι θέλει και εγώ θα κάνω ό,τι θέλω». Μάλλον δεν επρόκειτο για μια τυπική συμφωνία, αλλά... τρεις αιώνες πριν, από έναν τόσο αυταρχικό και σκληρό βασιλιά και από έναν άνθρωπο που ο πατέρας του τον κακομεταχειριζόταν για να σκληραγωγηθεί, δεν θα ανέμενε κάποιος συμπεριφορά εντός ορίων. Το κρίσιμο, δε, στο δόγμα του Φρειδερίκου δεν ήταν πως έκανε «ό,τι ήθελε», αλλά ότι ο λαός του είχε το δικαίωμα «να λέει ό,τι θέλει», διότι προφανώς ουδείς του έδινε σημασία. Διότι τότε η... αντιπολίτευση και οι δημοκρατικές διαδικασίες ήταν άγνωστες έννοιες. Σήμερα όχι. Είναι γνωστές, πλην όμως λησμονημένες στη χώρα μας. Εδώ και αρκετά χρόνια, και όχι μόνο από το 2019 όταν τυπικά αποκρυσταλλώθηκε η νέα πραγματικότητα, δεν υπάρχει αντίπαλο δέος με πολιτικό, διοικητικό και προγραμματικό περιεχόμενο απέναντι στη Ν.Δ. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποκαθήλωσε την «αριστερή προοπτική», η οποία στη συνέχεια μεταβλήθηκε σε πολιτικό αδιέξοδο με τις συντριπτικές ήττες του 2023 και τη ρευστοποίηση που ακολούθησε την αποχώρηση Τσίπρα.

Την ίδια ώρα, το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει... μόνο ως αντιστάθμισμα στην πτώση του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλωστε, η φύση αντιπαθεί τα κενά. Το μεγάλο πρόβλημα παραμένει σε αυτό που θέλει ο λαός -όπως το όριζε ο Φρειδερίκος- και αν φτάνει σε εκείνους που αποφασίζουν. Δεν υπάρχει έλεγχος, ούτε πίεση πολιτική ή κοινοβουλευτική. Μπορεί η έννοια της «αξιωματικής αντιπολίτευσης» να είναι ένα απλό άρθρο του Κανονισμού της Βουλής, χωρίς τυπικό, συνταγματικό αντίκρισμα. Πλην όμως έχει εξόχως ουσιαστικό ρόλο και όχι μόνο στον κυβερνητικό έλεγχο. Η αξιωματική αντιπολίτευση, πέρα από καλός αγωγός των κοινωνικών αιτημάτων, είναι δυνητική κυβερνητική, ή έστω προγραμματική εναλλακτική. Παράλληλα, αποτελεί και δύναμη αποτροπής κύματος δημαγωγίας. Αφού απουσιάζει η πραγματική αντιπολίτευση, οι πολίτες που θέτουν τις σωστές ερωτήσεις θα αναζητήσουν ακόμη και τις λανθασμένες απαντήσεις σε σχήματα που φλερτάρουν με την απο- διοργάνωση του πολιτικού σκηνικού. Δεν ωφελείται η κυβέρνηση από αυτήν την απουσία. Και η ίδια πλήττεται, αλλά -κυρίως- το πολίτευμα δεν μπορεί να λειτουργήσει.