Στο πρόσφατο προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2024, σε συνδυασμό με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, η κυβέρνηση προσεγγίζει συντηρητικά «κρατώντας μικρό καλάθι» για τον τομέα των ακινήτων.
Τα λίγα θετικά μέτρα αφορούν:
1. Τη συνέχεια των επιδοτήσεων θέρμανσης, αλλά με πολύ αυστηρά περιουσιακά κριτήρια -200 χιλ. για άγαμο και 300 χιλ. για έγγαμο- που στην ουσία εξαιρούν το 85% εκ των 6 εκατομμυρίων ιδιοκτητών που διαθέτει πάνω από 1 διαμέρισμα. Αλλωστε, με τις νέες αυξημένες αντικειμενικές η περιουσία έχει αυξηθεί σημαντικά για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. Πρέπει να βρεθούν οι πόροι για διεύρυνση του περιουσιακού κριτηρίου.
2. Τη συνέχεια των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» και «Στέγη», που είναι θετικά. Πρέπει, όμως, να προχωρήσουν προγράμματα εξοικονόμησης για επαγγελματικά ακίνητα μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ιδιοκτητών και δεύτερης κατοικίας. Στα προγράμματα «Στέγης» ξεκινά τώρα η δράση «Ανακαινίζω - Μισθώνω» για το 2023 και η επέκτασή του στηρίζει την αξιοποίηση κενών κατοικιών για την ενίσχυση της προσφοράς και τη μείωση των τιμών μίσθωσης. Εάν συνδυαστούν με την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για απαλλαγή φόρου μισθωμάτων για κενά ακίνητα για όλο το 2023, τότε η εικόνα στη μαζική προσφορά κατοικιών μπορεί να βελτιωθεί άρδην, χωρίς δημοσιονομικό κόστος.
3. Την ανανεωμένη μείωση-έκπτωση φόρου για δαπάνες υλικών και υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, μειώνοντας ισόποσα κατανεμημένα, σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ. Οι δαπάνες για υλικά λαμβάνονται υπόψη μέχρι ποσού που αντιστοιχεί στο 1/3 του ποσού για δαπάνες υπηρεσιών, με τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ. Είναι βελτιωμένη διάταξη από την πλήρως αποτυχημένη ισχύουσα διάταξη το 2022 και το 2023 που δεν αξιοποίησε κανένας. Η επιτυχία μένει να φανεί στην πράξη. Όμως, πρέπει η έκπτωση να ισχύει και για τον ΕΝΦΙΑ.
4. Την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% ανά ακίνητο, για ασφάλιση όλης της αξίας του ακινήτου για φυσικές καταστροφές. Είναι ένα κίνητρο θετικό για τους ιδιοκτήτες που είναι ήδη ασφαλισμένοι και έχουν τη φιλοσοφία αυτής της επένδυσης για τα ακίνητά τους. Όμως, είναι μη ανταγωνιστικό για την κινητοποίηση των ανασφάλιστων. Ενας διπλασιασμός του θα φέρει καλύτερα αποτελέσματα και με μικρό δημοσιονομικό κόστος, καθώς η έκπτωση ΕΝΦΙΑ θα εξισορροπηθεί από την αύξηση εσόδων από νέα συμβόλαια.
Εν κατακλείδι, κάθε φορολογικό κίνητρο είναι σημαντικό για την ανάπτυξη και η λογική των φορολογικών εκπτώσεων ή επιδοτήσεων με στήριξη των επενδύσεων, ειδικά στη μαζική μικρομεσαία οικονομία, είναι κλειδί για τη βιώσιμη ανάπτυξη όλης της οικονομίας. Η κυβερνητική πολιτική οφείλει να συνεχίσει τη μείωση-απλοποίηση του ΕΝΦΙΑ και επιτέλους τη μείωση των συντελεστών φορολόγησης μισθωμάτων, που είναι ληστρικοί άνω του 35% μετά από τη 2η κλίμακα. Η τετραετία ξεκίνησε συντηρητικά για τα ακίνητα…