Μόλις τον περασμένο μήνα, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ελλάδας Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε στην επιτροπή προϋπολογισμού της Βουλής το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2025. Τώρα πρέπει να αναθεωρήσει ξανά το σχέδιο- επειδή έχει πάρα πολλά χρήματα.

Ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασε πρόσφατα τα προκαταρκτικά στοιχεία του προϋπολογισμού για τους δέκα μήνες του τρέχοντος έτους. Πολλοί από τους ομολόγους του από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό να ζηλεύουν τα στοιχεία: Μεταξύ Ιανουαρίου και τέλους Οκτωβρίου, η Ελλάδα δημιούργησε δημοσιονομικό πλεόνασμα 6,1 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός είχε προβλέψει έλλειμμα 2,2 δισ. ευρώ.

Το πρωτογενές ισοζύγιο του προϋπολογισμού, το οποίο δεν περιλαμβάνει την εξυπηρέτηση του χρέους, έκλεισε με πλεόνασμα 13,5 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών ανέμενε πρωτογενές πλεόνασμα 6,1 δισ. ευρώ. Η λιτή διαχείριση του προϋπολογισμού συνέβαλε επίσης σε αυτό το αποτέλεσμα: Ο Χατζηδάκης δαπάνησε 4,8 δισ. ευρώ λιγότερα από τα προϋπολογισθέντα στο δεκάμηνο.

Για το σύνολο του έτους, το υπουργείο Οικονομικών της Αθήνας αναμένει φορολογικά έσοδα ύψους 68 δισ. ευρώ αντί των αρχικά προβλεπόμενων 66,2 δισ. ευρώ. Το επόμενο έτος, το ποσό αναμένεται να ανέλθει στα 70 δισ. ευρώ.

Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξακολουθεί να προβλέπει στην τελευταία φθινοπωρινή έκθεσή της δημοσιονομικό έλλειμμα 0,1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) για το επόμενο έτος, κυβερνητικοί κύκλοι στην Αθήνα αναμένουν τώρα έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ή ακόμη και ένα μικρό πλεόνασμα.

Η Ελλάδα επιτυγχάνει υψηλότερη ανάπτυξη από την προβλεπόμενη

Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν τόσο απότομα. Ο πρώτος είναι η ισχυρή οικονομία. Η Επιτροπή των Βρυξελλών προβλέπει οικονομική ανάπτυξη 2,1% για την Ελλάδα φέτος. Η ίδια η κυβέρνηση προβλέπει 2,2%. Αυτό τοποθετεί την Ελλάδα πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 0,9%. Για τα επόμενα δύο χρόνια, η Επιτροπή αναμένει ρυθμούς ανάπτυξης 2,3% και 2% στην Ελλάδα.

Ο δεύτερος λόγος για την αύξηση των εσόδων είναι η απροσδόκητα μεγάλη επιτυχία στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ειδικότερα, η ψηφιοποίηση της οικονομικής διοίκησης και η τάση για συναλλαγές χωρίς μετρητά στο λιανικό εμπόριο και μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών που προωθεί η κυβέρνηση, αποδίδουν καρπούς.

Συγκεκριμένα, οι επιτυχίες αυτές φαίνονται στον εισπραχθέντα ΦΠΑ: Από το 2017 έως το 2021, η χώρα μείωσε σχεδόν στο μισό το κενό ΦΠΑ από 6 σε 3,2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το κενό ΦΠΑ είναι η διαφορά μεταξύ των θεωρητικά δυνατών εσόδων και των πραγματικών εσόδων που εισπράττονται.

Το δημόσιο ταμείο εξακολουθεί να χάνει περίπου το 15% του οφειλόμενου ΦΠΑ. Ωστόσο, η κυβέρνηση θέλει να μειώσει τον συντελεστή στο 9% έως το 2026. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το μέσο κενό ΦΠΑ στην ΕΕ το 2021- πιο πρόσφατα στοιχεία δεν είναι ακόμη διαθέσιμα- ήταν 5,3%.

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Χατζηδάκης είχε υποσχεθεί πρόσθετα έσοδα από 1 έως 1,2 δισ. ευρώ φέτος από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Το πραγματικό ποσό θα είναι περίπου δύο δισ. Το επόμενο έτος, τα πρόσθετα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν στα 2,3 δισ. Αυτό θα δώσει στον υπουργό Οικονομικών περισσότερα περιθώρια ελιγμών για μειώσεις φόρων και αυξήσεις συντάξεων.

Γρηγορότερη αποπληρωμή του χρέους από ό,τι αναμενόταν

Οι ιδιωτικοποιήσεις συμβάλλουν επίσης στην καλή ταμειακή κατάσταση. Με αναμενόμενα έσοδα 5,8 δισ. ευρώ, το 2024 θα είναι το πιο κερδοφόρο έτος από την έναρξη του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων το 2011. Ποσό 3,27 δισ. ευρώ μόνο εισέπραξε ο υπουργός Οικονομικών τον Οκτώβριο για την 25ετή παραχώρηση της εκμετάλλευσης του αυτοκινητόδρομου της Αθήνας Αττική Οδός.

Τα έσοδα από την ιδιωτικοποίηση θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους. Αυτό προβλέπεται στις δανειακές συμβάσεις με τους διεθνείς δανειστές, οι οποίες έσωσαν την Ελλάδα από την απειλή της εθνικής χρεοκοπίας αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της δεκαετίας του 2010. Η Ελλάδα σημειώνει ταχύτερη πρόοδο από ό,τι αναμενόταν στην αποπληρωμή των τεράστιων χρεών της.

Στις 15 Δεκεμβρίου, ο υπουργός Οικονομικών θέλει να αποπληρώσει τα διμερή δάνεια από τους εταίρους του ευρώ συνολικού ύψους 7,9 δισ. ευρώ νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα. Πρόκειται για δάνεια από το πρώτο πακέτο βοήθειας που συγκροτήθηκε το 2010, τα οποία δεν είναι απαιτητά πριν από το 2026 έως το 2028, όπως είχε προγραμματιστεί.

Το επόμενο έτος, η χώρα αναμένεται να αποπληρώσει άλλα πέντε δισ. ευρώ στις χώρες του ευρώ νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τη Δευτέρα στο συνέδριο «New Era of Greek Banking» που διοργάνωσε το Bloomberg στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτό θα μειώσει τον λόγο του χρέους της χώρας στο 146,8% του ΑΕΠ το επόμενο έτος. Αυτό θα είναι το χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της κρίσης δημόσιου χρέους το 2010.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ